Πρόσφατα, έκανα μια συγκλονιστική ανακάλυψη. Ανακάλυψα ότι η συμπεριφορά μου διέπεται από το φαινόμενο Dunning-Kruger (δεν είναι ιατρικό σύνδρομο, αν και δεν αμφιβάλλω ότι λίαν συντόμως θα περιληφθεί στη λίστα του DSM). Ανακάλυψα επίσης ότι το φαινόμενο αυτό διέπει τη συμπεριφορά και της συντριπτικής πλειοψηφίας των κατοίκων του Helladistan (και κατ’ επέκταση και της υφηλίου, έτσι για να μην παραπονιόμαστε). Τι είναι όμως αυτό το φαινόμενο;
Σύμφωνα με την Wikipedia είναι εκείνο κατά το οποίο οι άνθρωποι που γνωρίζουν λίγα για ένα θέμα πιστεύουν πως έχουν περισσότερες γνώσεις από ανθρώπους που γνωρίζουν πολύ περισσότερα. Άμεσες συνέπειες του φαινομένου: μεταξύ άλλων, τα ανίκανα άτομα τείνουν να υπερτιμούν το επίπεδο της ικανότητάς τους, δεν αναγνωρίζουν την πραγματική ικανότητα των άλλων ατόμων, δεν αναγνωρίζουν το μέγεθος της ανικανότητάς τους.
Τώρα θα μου πείτε πώς κρίνετε (και κρίνεται) εάν κάποιος έχει περισσότερες γνώσεις ή/και ικανότητeς από κάποιον άλλον; Μα υπάρχουν «αντικειμενικά κριτήρια», έτσι δεν είναι;
Υπάρχουν, υπάρχουν…
«Τον κώδωνα του κινδύνου για τις επικίνδυνες διαστάσεις που έχει προσλάβει η εξάρτηση νέων και εφήβων από τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και το Διαδίκτυο κρούει με επιστολή του προς την Επιτροπή Έρευνας και Τεχνολογίας της Βουλής ο α’ αντιπρόεδρος του Σώματος Γ. Σούρλας , ζητώντας την άμεση επαναδραστηριοποίηση της Πολιτείας τόσο προς την κατεύθυνση της πρόληψης όσο και της θεραπείας των εξαρτημένων ατόμων». (Αδέσμευτος Τύπος, 22.11.07)
Γρηγορείτε, γρηγορείτε!
Ο αξιότιμος κ. αντιπρόεδρος επεσήμανε «ότι πρόκειται για μια μάστιγα που τείνει να καταστεί πιο επικίνδυνη ακόμη και από τα ναρκωτικά και άλλες εξαρτήσεις, καθώς οι χρήστες αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής και σωματικής υγείας»
Φρίκη, φρίκη!
«Ένα ακόμη ναρκωτικό έχει παρεισφρήσει στους νέους. Σύμφωνα με τους γιατρούς, το ίδιο επικίνδυνο όπως και οι ουσίες… Πάνω από το 18% των Ελληνόπουλων παρουσιάζουν περιοδικά ή συχνά προβλήματα σχετικά με την κατάχρηση του Διαδικτύου (κατάσταση πριν από τον εθισμό), ενώ διαπιστώθηκε ότι 1% έχει ήδη εθιστεί στη χρήση του».(Ελευθεροτυπία, 18.1.2008)
«Ναρκωτικό», «εθισμός», «κατάχρηση», «προβλήματα υγείας», «κώδων του κινδύνου»… Λέξεις στον Πόλεμο των Λέξεων…. Ο οποίος συνεχίζεται ακάθεκτος.
«Δύσκολο και να καταλάβει κανείς πως σε εποχές δημοκρατίας η «γλώσσα» χρειάζεται την ίδια προσοχή και προφύλαξη όπως σε εποχές δικτατορίας», λέει ο Θανάσης Νιάρχος σε άρθρο του στα Νέα (22.11.2007) . Ακόμα και σε εποχές Δικτατορίας των Ξενέρωτων, θα έλεγα εγώ. Και ο αρθρογράφος συνεχίζει:
«Για παράδειγμα, να μη χρησιμοποιούμε τις λέξεις που χρησιμοποιούν οι πολιτικοί, έτσι ώστε χρησιμοποιώντας τες μόνο οι ίδιοι να εκτίθενται ακόμα και για τον πιο ανυποψίαστο. Να μην πιάνουμε όλοι οι άλλοι στο στόμα μας τις λέξεις ‘οργάνωση’, ‘διαφάνεια’, ‘εντιμότητα’, ‘καθαρότητα’, ‘προοπτική’, ‘μέλλον’. Αν πρόθεση (τι λέμε, στόχος απολύτως συνειδητός) των πολιτικών είναι με την επανάληψη να διαφθείρονται οι λέξεις ώστε να μη λένε τίποτα πια και να γίνονται αποδεκτές ως σωτήριες μέσα στην κοινότοπη και αχρηστεμένη διατύπωσή τους, εμείς την κάθε μία από αυτές τις λέξεις να τη λέμε με τρεις-τέσσερις άλλες λέξεις».
Μόνο των πολιτικών; Όχι, αλλά αυτοί είναι η εμφανέστερη και συμβολικότερη βιτρίνα.
«Στην Ελλάδα έχει σχεδόν συντελεσθεί μια Οργουελικού τύπου αλλοίωση των εννοιών, όχι πολύ διαφορετική από αυτή που συντελέστηκε στη Μαοϊκή Κίνα. Η βία χαρακτηρίζεται ‘πολιτικό γεγονός’, η κατάληψη ‘διαμαρτυρία’, η προβολή των καταστροφών από τα ΜΜΕ ‘προβοκάτσια’, η παρανομία ‘ανυπακοή’, ο νόμος ‘αυθαιρεσία’, η νόμιμη εξουσία ‘αυταρχισμός’» (Χρήστος Τσούκας, 9.12.2007),
Όμως η ιστορία του βατράχου στη χύτρα ταχύτητας είναι πασίγνωστη –και για το λόγο αυτό, μονίμως ξεχασμένη ή παρερμηνευμένη. Βλέπετε, ο παρατηρητής δεν μπορεί να είναι αποσπασμένος από το σύστημα που παρατηρεί. Αν νομίζετε το αντίθετο τότε καλά ξυπνητούρια. Όμως το φαινόμενο Duning-Kruger καλά κρατεί. Το ίδιο και ο πόλεμος που συνεχίζεται σε πολλά άλλα επίπεδα.
«Νερό από τη βρύση επικίνδυνο, γεμάτο μόλυβδο, αρσενικό από βιομηχανικά λύματα, νιτρικά άλατα από τα λιπάσματα, νικέλιο έως και 18 φορές πάνω από το όριο, αντλημένο από περιοχές που δεν θα έπρεπε να υπάρχουν γεωτρήσεις, πίνουν περίπου 300.000 Έλληνες σε 12 νομούς της χώρας. Αυτό καταδεικνύεται… από συγκεντρωτική έκθεση του υπουργείου Υγείας για τα δίκτυα όλης της Ελλάδας». In.gr, 21.11.2007
Αλλά αν ανήκετε στους ελάχιστους εγκληματικά απερίσκεπτους που πίνουν ακόμα νερό από τη βρύση, καλά να πάθετε! Είπαμε, σύμφωνα με το φαινόμενο Duning-Kruger, τα ανίκανα άτομα τείνουν να υπερτιμούν το επίπεδο της ικανότητάς τους.
Να, αν νομίζετε ότι η Τρομερή Επερχόμενη Πανδημία της Γρίπης που θα σαρώσει την ανθρωπότητα θα μεταδοθεί με φταρνίσματα, βήχα, χειραψίες και φιλιά, είστε πικρά γελασμένοι. Η επιστήμη ομίλησε:
«Ο ιός της γρίπης μπορεί να επιβιώσει περισσότερο από δύο εβδομάδες πάνω σ' ένα χαρτονόμισμα, σύμφωνα με μελέτη επιστημόνων της Γενεύης που πραγματοποιήθηκε κατόπιν αιτήματος μιας ελβετικής τράπεζας [η οποία ανησυχεί] για την πιθανότητα να διαδοθεί μια ενδεχόμενη πανδημία από τις ανταλλαγές των χαρτονομισμάτων» (Flash.gr, 16.1.2008).
Και να’ ταν μόνο αυτό…
«Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες από τη Μεγάλη Βρετανία… τα κινητά μας κουβαλούν σε πολλές περιπτώσεις περισσότερα μικρόβια απ’ όσα υπάρχουν ακόμα και π.χ. σε τουαλέτες! Τα κινητά τηλέφωνα, όπως και τα πληκτρολόγια των υπολογιστών μας, αποτελούν ‘ιδανικό τύπο κατοικίας’ για δεκάδες χιλιάδες μικροοργανισμούς, όπως ιούς και βακτήρια…» (Καθημερινή, 17.2.2008).
Και να’ ταν μόνο αυτό…
«Ακόμη και οι επιστήμονες που συνεργάζονται με τις εταιρείες κινητών τηλεφώνων συμφωνούν πως η ακτινοβολία που προέρχεται από τα κινητά οδηγεί σε διαταραχές του ύπνου, πονοκεφάλους, ακόμη και σε κατάθλιψη» (Τα Νέα, 21.1.2008).
Κι άμα καπνίζετε κιόλας…
«Εκατομμύρια καπνιστές ανά τον κόσμο γνωρίζουν ότι το κάπνισμα σκοτώνει. Όμως, όπως αποκαλύπτεται, το τσιγάρο δεν σκοτώνει μόνο προκαλώντας καρκίνο και καρδιαγγειακά νοσήματα. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου Ψυχιατρικής Μαξ Πλανκ, το κάπνισμα έχει άμεση σχέση και με την επιθυμία να βάλει κάποιος τέρμα στη ζωή του, να αυτοκτονήσει». (Καθημερινή, 9.1.2008). Στο πλαίσιο του γνωστού και μη εξαιρετέου Πολέμου, αν διαβάσετε το σχετικό άρθρο θα δείτε πλήρη ανακολουθία μεταξύ κειμένου και τίτλου, αλλά δε βαριέσαι… Ποιος διαβάζει κάτι άλλο πέρα από τίτλους και λεζάντες;
Φανταστείτε δηλαδή να καπνίζετε μιλώντας στο κινητό. Κι αν έχετε νυχτερινή εργασία, την πατήσατε φίλτατοι. Η Επιστήμη Ομίλησε (Ξανά):
«Τα άτομα που εργάζονται τις νυχτερινές ώρες διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο καρκίνου και η εργασία σε νυχτερινή βάρδια θα πρέπει να συμπεριληφθεί στη λίστα με τα πιθανά καρκινογόνα, ανακοίνωσαν ερευνητές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας… H Διεθνής Υπηρεσία για την΄Έρευνα στον Καρκίνο, που υπάγεται στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, θα προσθέσει τη νυχτερινή εργασία στη λίστα με τα πιθανά καρκινογόνα”. (In.gr, 30.11.2007)
Άραγε έχει μείνει τίποτα εκτός λίστας;
Πάντως μην απελπίζεστε, υπάρχει σωτηρία. Θα έχετε ακούσει για τη Μεσογειακή Δίαιτα, έτσι; Ιδού και η Μεσαιωνική Δίαιτα: «Πρόσφατη έρευνα… απέδειξε ότι η μέση μεσαιωνική διατροφή αποτελεί ένα πραγματικό πρότυπο που θα πρέπει να ακολουθήσουμε εφόσον θέλουμε να μείνουμε υγιείς. Η διατροφή κατά το Μεσαίωνα ήταν πτωχή σε κεκορεσμένα λίπη, πλούσια σε λαχανικά και όσπρια ενώ ο άνθρωπος εργαζόταν σκληρά και μάλιστα στην ύπαιθρο» (Καθημερινή, 21.12.2007).
Περίφημη ιδέα! Εγώ θα πρότεινα να φτιάξουμε και τα σπίτια μας και τις πόλεις μας με παρόμοιες μεσαιωνικές συνθήκες, να πίνουμε βρωμόνερα, να ζούμε αγκαλιά με πρόβατα, κότες και γουρούνια, και να είμαστε στο έλεος των καιρικών συνθηκών και του ντόπιου φεουδάρχη-ευγενούς. Μπορεί βέβαια να ψοφολογάμε από τέτανο, μολύνσεις, φυματίωση, πανούκλα, ευλογιά, χολέρα, διφθερίτιδα και ένα σωρό αρρώστιες που οι σημερινοί γιατροί γνωρίζουν από τα βιβλία, αλλά θα έχουμε μονοψήφια χοληστερόλη και μηδενικό σωματικό λίπος.
Το γεγονός ότι τέτοιες παπαριές ολκής δημοσιεύονται χωρίς να προκαλούν καμία αντίδραση, σημαίνει ότι η κατάσταση στο γνωστό Πόλεμο έχει προχωρήσει περισσότερο απ’ όσο διακρίνει ακόμα και ένας οξυδερκής παρατηρητής. Κοινός παρονομαστής: η αβυσσαλέα ενοχή για οτιδήποτε.
«Μια διογκούμενη πλημμυρίδα διαζυγίων επιβαρύνει τον πλανήτη, προειδοποιεί μια επαναστατική ανάλυση για την περιβαλλοντική επίπτωση των διαζυγίων. Το περιβαλλοντικό κόστος του διαζυγίου εκδηλώνεται επειδή τα ζευγάρια και οι οικογένειές τους μετακομίζουν σε διαφορετικά σπίτια –πράγμα που σημαίνει ότι συλλογικά καταλαμβάνουν περισσότερο χώρο, καταναλώνουν περισσότερη ενέργεια και περισσότερο νερό απ’ όσο κατανάλωναν ως οικογένεια».(Newscientist.com 3.12.2007).
Ζητήστε συγνώμη επειδή υπάρχετε κι έτσι ίσως υπάρξει κάποια ελπίδα για την σωτηρία της ψυχής σας. Διότι το σώμα σας το έχετε απολέσει προ πολλού. Ο καιρός γαρ εγγύς, όπως λέει κι ένας γνωστός κωδωνοκρούστης. Κάτι ξέρει αυτός. Θυμηθείτε και το σύνδρομο…, εεε, το φαινόμενο Dunning-Kruger.
Στη Βρετανία, σύμφωνα με τηλεοπτική έρευνα του δικτύου UKTV, «το 60% των ερωτηθέντων είπνα πεπεισμένοι ότι ο διασημότερος ντετέκτιβ του κόσμου, ο Σέρλοκ Χολμς, δημιούργημα του συγγραφέα Άρθουρ Κόναν Ντόυλ, έζησε πραγματικά. Παράλληλα θεωρούν μυθικό πρόσωπο τον Ουίνστον Τσώρτσιλ.. μαζί με τον Ριχάρδο τον Λεοντόκραδο… τον δημοφιλή συγγραφέα Κάρολο Ντίκενς, ή την Κλεοπάτρα της Αιγύπτου…» (Καθημερινή, 5.2.2008).
Credo, ergo mundus talis est, για να κάνω και λίγο φιγούρα με Λατινικά.
Μην στενοχωριέστε όμως! ΕΚΕΙΝΟΙ έρχονται να μας σώσουν. Να και οι φωτογραφικές αποδείξεις, τόσο συντριπτικές που ακόμα και το Άντρο του Ψεύδους, η γνωστή και κατάπτυστη NASA, δεν μπόρεσε να αποκρύψει:
Οι απατεώνες της NASA θέλουν να μας πείσουν ότι πρόκειται για τους φυσικούς (άκουσον, άκουσον!) δορυφόρους του Κρόνου, Άτλαντα και Πάνα. Τσσσσς, σε τα μας! Τα παραμύθια σας στα χαζοαμερικανάκια!
Είπαμε όμως κάτι στα Λατινικά πριν. Κι όσο για το Φαινόμενο Dunning-Kruger…
Κοιτάξτε το λίγο σε συνδυασμό με το Παράδοξο του Fermi.
Και με τούτο εδώ
Και έπεται συνέχεια (προς το παρόν).