Θα σας ευχόμουν καλό χειμώνα, αλλά το έχω κάνει ήδη προ ημερών κι εξάλλου ό,τι σοφιστείες και να σοφίζομαι, η ζέστη είναι ζέστη, έτσι δεν είναι; Σαν κι αυτή που επικρατεί μέσα σε ένα θερμοκήπιο.
Όπως είναι γνωστό, τα θερμοκήπια είναι εκείνα τα κατασκευάσματα από γυαλί (ή πλαστικό) τα οποία συγκρατούν τη θερμότητα προκειμένου να καλλιεργηθούν μέσα τους ευαίσθητα φυτά. Όμως η λέξη «θερμοκήπιο» έχει και άλλες σημασίες και χρήσεις (όπως και οι περισσότερες λέξεις).
Να, ας πούμε, λέμε «το φαινόμενο του θερμοκηπίου» -αν και ο όρος τείνει να απαρχαιωθεί (για λόγους που δεν είναι επί του παρόντος να εξετάσουμε, αλλά τους οποίους θα γνωρίζετε ήδη εάν αναγνώνετε ανελλιπώς αυτή τη στήλη).
«Θερμοκήπιο» μπορεί να είναι το προστατευμένο περιβάλλον μέσα στο οποίο ζει και ανδρώνεται (λέμε τώρα…) το νεοελληνικό μαμόθρεφτο του κράτους.
«Το μαμμόθρεφτο του κράτους δεν έχει ιδέα από επιχειρηματικότητα, καινοτομία ή παραγωγή. Το μόνο που ξέρει είναι ότι το κράτος πρέπει να του παρέχει, έτσι γενικώς και αδιάκοπα.
Αντίθετα με άλλους Έλληνες που εργάζονται για να ζήσουν, το νεοελληνικό μαμμόθρεφτο είναι, όπως του λένε τα ΜΜΕ, “πολιτικά συνειδητοποιημένο άτομο,” έχει μάθει να “συμμετέχει” και να διεκδικεί, να δίνει το “δυναμικό παρόν” κερδίζοντας το ένα κεκτημένο μετά το άλλο. Το μαμμόθρεφτο επειδή δεν έχει κερδίσει τίποτε στην ζωή του με την δουλειά και την αξία του, πιστεύει ότι και όλος ο πλούτος του κόσμου έχει αποκτηθεί με τον ίδιο τρόπο που απέκτησε τον δικό του - δηλαδή μέσα από μηχανορραφίες και εκβιασμούς. Αυτός ο τρόπος σκέψης εξηγεί και την εμμονή του στην συνωμοσιολογία». (Ναπολέων Λιναρδάτος, Μπλε Μηλο, 7.7.2011)
Τελικά γι αυτό λέτε να είναι η θεωρία περί «φαινομένου του θερμοκηπίου» τόσο δημοφιλής στο Hellenistan; «Το 90% των ερωτηθέντων συμπολιτών μας προτάσσει ως το σοβαρότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα σήμερα την αλλαγή του κλίματος και την υπερθέρμανση του πλανήτη, έναντι 62% των υπόλοιπων Ευρωπαίων». (Ελευθεροτυπία 23.9.2008) Το έγραφα και πριν 3 χρόνια (βλ. Επικαιρότητα Νοέμβριος 2008) και έχω την εντύπωση ότι το 90% θα έχει τσιμπήσει κι άλλο.
Ζέστη λοιπόν, θερμοκήπια και «θερμοκήπια». Και ζούγκλες ή «ζούγκλες». Δυόμιση αιώνες μετά το Κοινωνικό Συμβόλαιο του Ρουσσώ και τη σχετική συζήτηση περί διαφοροποίησης ζούγκλας και κοινωνίας, το θέμα εξακολουθεί να είναι πολύ επίκαιρο στο Hellenistan. Εξάλλου εδώ τα πάντα έρχονται εισαγόμενα και με καθυστέρηση.
«Θα έλεγε κανείς ότι είναι απορίας άξιον το πώς έχουμε αντέξει τόσους αιώνες, αλλά θα έκανε λάθος: Δεν έχουμε αντέξει. Δεν έχουμε αντέξει καθόλου. Πολυεθνικός αναρχικός αχταρμάς για χιλιετίες, άναρχοι υπόδουλοι για αιώνες, είμαστε «ελεύθεροι» μόνο λίγες δεκαετίες τώρα, μέλος μιας ομάδας κρατών που έχουν όλες υπογράψει το κοινωνικό τους συμβόλαιο (οι περισσότερες εδώ και πάρα πολύ καιρό) και παλεύουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο να το υλοποιήσουν. Δεν είμαστε χειρότεροι ή πιο ηλίθιοι από αυτούς. Απλά είμαστε από τη ζούγκλα. Κι επειδή ο Ρουσό είχε δίκιο, δεν μπορούμε να πάμε παρακάτω έτσι. Δε γίνεται». Θοδωρής Γεωργακόπουλος, (Realpolitics, 8.7.2011)
Ναι, μπορεί να έχει κάμποση ζέστη, αλλά ο χειμώνας έρχεται. Από μια άποψη έχει ήδη έρθει –εξ ου και η παλιά παροιμία «από Αύγουστο χειμώνα». Όχι μόνο κυριολεκτικά αλλά και μεταφορικά. Έλεγα και εξακολουθώ να λέω ότι ο πάτος απέχει πολύ ακόμα –αν και το «πολύ» είναι σχετικό.
Κάποια στιγμή –όχι πολύ μακριά- θα νοσταλγούμε αυτό το «πολύ».
Ξέρετε, είναι πολύ εύκολο (και τραγικά εσφαλμένο) να απομονώνεις ένα κρίκο της αλυσίδας και να τον θεωρείς ως αφετηρία ή τέλος. Μια καλύτερη εικόνα θα ήταν όχι μια αλυσίδα αλλά τα νήματα ενός σφιχτοπλεγμένου καμβά.
Υπό την έννοια αυτή, μια από τις αιτίες-αποτελέσματα του σημερινού καταντήματος είναι και τα εκθεσιολόγια.
«Πάντα έλεγα πως, εδώ στην Ελλάδα, τη γενιά μας την έχουν καταστρέψει τα εκθεσιολόγια που παπαγαλίζαμε στο Λύκειο στην απεγνωσμένη μας προσπάθεια να πάρουμε έναν καλό βαθμό στις Πανελλήνιες. Τα θυμάστε, φαντάζομαι... Παπανούτσος, Πλωρίτης, Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος, ο "αιώνιος έφηβος" Αντώνης Σαμαρακης...
Αφόρητες κοινοτοπίες, ακατάσχετη ηθικολογία, ατέλειωτα χασμουρητά, γλυκερά τσιτάτα ..."Η αποξένωση στις μεγαλουπόλεις", "το σπίτι μας η Γη", "τα δεινά του καταναλωτισμού" και "γιατί μαμά ενώ οι στέγες των σπιτιών είναι τόσο κοντά οι καρδιές των ανθρώπων είναι τόσο μακρυά;".(Τηλέμαχος Χορμοβίτης Μπλε Μήλο, 20.5.2011)
Σας φαίνεται άσχετο ή παρατραβηγμένο; Αν ναι, κρίμα, γιατί δεν έχετε συνειδητοποιήσει τι πραγματικά σημαίνει Πόλεμος των Λέξεων. Κρίμα επειδή θα πρέπει να διαβάσετε όλες τις 47 (σαράντα εφτά) προηγούμενες επικαιρότητες.
«Στην πρωτογενή αγορά των εννοιών, όταν μια λέξη πρωτοβγαίνει για χρήση, η σημασία της βρίσκεται στο 100%. Διατηρείται εκεί όσο η πραγματικότητα που περιγράφει μας εξυπηρετεί. Όταν παύει να μας εξυπηρετεί, μια λύση είναι να μην παραδεχθούμε τη νέα πραγματικότητα αλλά να μεταχειριστούμε με μεγαλύτερη ελευθερία τη λέξη". (Κώστας Κωστάκος [old-boy.blogspot.com] Καθημερινή, 24.7.2011)
Ούτως ή άλλως συμμετέχουμε ή παρακολουθούμε όλοι ανελλιπώς το δημοφιλέστατο Athens Reality Show το οποίο έκλεισε με μεγάλη επιτυχία τον πρώτο κύκλο επεισοδίων του. Και στην ανάπαυλα του καλοκαιριού, ενώ ο χειμώνας πλησιάζει ολοένα, κάποιοι κάνουν ορισμένες εξαιρετικά κρίσιμες επισημάνσεις. Όπως ο Ν. Βατόπουλος στην Καθημερινή (17.7.2011)
«Η αντίστιξη ανάμεσα στη λαϊκή, ανατολίτικη Ομόνοια και το αστικό, ευρωπαϊκό Σύνταγμα ήταν μια βαθιά καταγεγραμμένη και ευρύτατα αποδεκτή αθηναϊκή συνθήκη που εξαρμονιζόταν μέσα στο παράλογο της αθηναϊκής λογικής. Η κατάληψη της πλατείας Συντάγματος, ο βαρύτατος τραυματισμός της κατά τα πρόσφατα επεισόδια και το πλήγμα στην τουριστική βιτρίνα της… αφήνει ένα πλέγμα συμβολισμών με άδηλες ακόμη παρενέργειες».
Ή –πιο άμεσα- όπως επισημαίνει ο Στάθης Καλύβας (Καθημερινή 24.7.2011)
Τα παλιά χρόνια οι ανθρακωρύχοι χρησιμοποιούσαν καναρίνια για να προστατευθούν από την απότομη εισροή δηλητηριωδών αερίων στα ορυχεία. Όταν το καναρίνι της γαλαρίας σταματούσε να κελαϊδάει, καταλάβαιναν πως υπήρχε θανατηφόρος κίνδυνος. Το δικό μας καναρίνι είναι το Μετρό της Αθήνας… Αν στην περίοδο της ευημερίας το Μετρό παρείχε ένα χειροπιαστό μέτρο των δυνατοτήτων μας, στη σημερινή συγκυρία έχει γίνει μια «κόκκινη γραμμή». Η υποβάθμιση του μετρό θα αντιστοιχούσε στο θάνατο του καναρινιού, ένδειξη μιας δύσκολα αναστρέψιμης καθόδου στον Τρίτο Κόσμο».
Ή μιας Επιστροφής στη Ζούγκλα. Το ίδιο ακριβώς είναι.
Από χρόνια έλεγα, ότι ένα από τα πρώτα συμπτώματα ήταν ο ατιμώρητος βανδαλισμός των πινακίδων της τροχαίας –κάτι που δεν προκαλεί πλέον καμία εντύπωση σε κανέναν.
Χρησιμοποιώντας όρους ενός διαφορετικού Χώρου Πραγματικότητας, θα μπορούσε να μιλήσει κανείς για πράγματα σαν κι αυτά που περιέγραφε ο Φριτς Λάιμπερ στην Κυρά του Σκότους. Κάτι για Μεγαπολεομαντείες και σχετικά. Ποιος τα θυμάται όμως όλα αυτά τα RPGάδικα, μερικά χρόνια αφότου το θέμα «κάηκε» (αμετάκλητα;) στο βωμό της «αρπαχτής» και της υπερφίαλης τσοπανοφιλοδοξίας.
Άλλωστε η οριοθέτηση ενός Χώρου Πραγματικότητας έχει να κάνει με τον Πόλεμο των Λέξεων (και σαφώς όχι με τα εκθεσιολόγια).
Ποια θα είναι η επόμενη κίνηση; Μα αν την ήξερα θα σας την έλεγα; Μα κι αν την έλεγα, άραγε δεν θα τροποποιούσα και την πορεία των εξελίξεων;
Εν πάση περιπτώσει, το βασικό «ζουμί» μπορεί να εκφραστεί με τον τίτλο ενός παλιού διηγήματος του Ραίη Μπράντμπερυ: Something Wicked This Way Comes. Κι ό,τι έρχεται από το μέλλον ρίχνει τη σκιά του στο παρόν.
Μπορεί να έχετε προσέξει να κυκλοφορούν στο Διαδίκτυο κάποια περίεργα σκοτεινά ρεύματα (αν και μοιάζουν περισσότερο με σταγόνες μιας μαύρης, παχύρρευστης, μολυσματικής και αηδιαστικής βροχής). Είναι κάτι που ο Νίκος Ζαχαριάδης αποκαλεί e-κφοβιστές, σε ένα πετυχημένο του άρθρο στο Realpolitics εδώ (14.6.2011)
«Οι ανώνυµοι (ή ψευδώνυµοι) e-βριστές µε τα κεφαλαία γράµµατα στα σχόλια είναι σαν τις αποικίες µυκήτων.
Αναπτύσσονται όπου βρίσκουν το κατάλληλο περιβάλλον. Και στην προκειµένη περίπτωση, κατάλληλο περιβάλλον είναι ένα περιβάλλον που κάνει το λάθος να τους ανέχεται. Είναι οι απόγονοι των κατσαπλιάδων, των ταγµατασφαλιτών, των µαυραγοριτών, των Αυριανιστών. Αυτός ο ίδιος υπόνοµος που καταδυναστεύει πάντα τη χώρα και µολύνει τη δηµόσια ζωή µε ένα ιδιότυπο µείγµα άγνοιας, υπερήφανης αµορφωσιάς και φασισµού. Που ανδρώθηκε µε δελτία ειδήσεων όπου του ζητούσαν να βγάλει πόρισµα σε τηλεφωνικά γκάλοπ και µε τηλεπαρουσιαστές που τον έγλειφαν και τον δικαίωναν για να µην τον χάσουν από πελάτη. Μοιραία, κατέληξε να πιστεύει ότι µπορεί να τα κρίνει όλα. Και φυσικά ανακάλυψε το internet».
Προσέξτε την επισήμανση για τα κεφαλαία γράμματα. Υπάρχουν βέβαια και άλλα χαρακτηριστικά γνωρίσματα, όπως οι φριχτές ανορθογραφίες, τα άπειρα θαυμαστικά/ερωτηματικά, καθώς επίσης και τα περιδιαβόητα Greeklish.
Είχα γράψει διάφορα στην Επικαιρότητα Μαρτίου 2010 για την σχετική έρευνα του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Βέβαια το θέμα «τρέχει» και όλοι τρέχουν πίσω από αυτό.
«Τα Greeklish ή Ellinika –τα οποία δεν έχουν απασχολήσει ακόμα την Πολιτεία [σ.σ. εδώ γελάνε!] έχουν βγει από τα κομπιούτερ και τα κινητά, καταλαμβάνοντας νέους χώρους, αφού δεν είναι πια σπάνιο να τα δει κανείς σε προειδοποιητικές πινακίδες, πχ. Το APAGOREYETAI H EISODOS».(Καθημερινή 18.6.2011).
Ναι, οι «νέοι χώροι» δεν είναι καθόλου άσχετοι με τους Χώρους Πραγματικότητας που αναφέραμε πιο πριν.
Άραγε εκείνη η περίφημη ομιλία του μακαρίτη Ξενοφώντα Ζολώτα το 1959 ήταν Greeklish ή δεν ήταν;
Πάντως όσους αγγλόφωνους φίλους έχω ρωτήσει, απάντησαν –ευγενικά και διπλωματικά- πως ο μέσος αγγλόφωνος ακροατής δεν θα πολυκαταλάβαινε την ομιλία του αείμνηστου καθηγητή.
Κι αυτό το κείμενο εδώ τι θα μπορούσε να είναι; Ελληνικά; Yunanca-Türkçe; Ειλικρινά έχω μπερδευτεί…
Και κάνει και ζέστη πανάθεμά την…
Να, το λέει και η επιστήμη: «Το έτος 2010 τείνει να είναι το θερμότερο ή το δεύτερο θερμότερο στην ιστορία, σύμφωνα με ανακοίνωση της βρετανικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας». (Και στην προϊστορία, θα προσέθετα εγώ). Αιτία η «υπερθέρμανση του πλανήτη» (θυμάστε αυτά που λέγαμε στην αρχή περί απαρχαίωσης του όρου «φαινόμενο θερμοκηπίου»). Σα να λέμε δηλαδή ότι η θέρμανση προκαλείται από τη… ζέστη.
Μην ιδρώνει το αυτί σας όμως. Έχουμε όμως ελπιδοφόρα νέα.
«Να εξηγήσουν γιατί τα τελευταία χρόνια η παγκόσμια θερμοκρασία υποχωρεί αντί να αυξάνεται, σε αντιστοιχία με τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, επιχειρούν οι υποστηρικτές της επικρατούσας θεωρίας περί κλιματικής αλλαγής. Σύμφωνα με τα νέα δεδομένα, οι ερευνητές υποστηρίζουν πως τη θεωρία «ανατρέπουν» στην πράξη οι εκπομπές θείου των ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων στην Κίνα. Το στρώμα θείου που εκλύεται στην ατμόσφαιρα εμποδίζει την ηλιακή ακτινοβολία και με αυτό τον τρόπο ψύχει την ατμόσφαιρα και εξουδετερώνει την υπερθέρμανση του Πλανήτη». (energia.gr, 18.7.2011)
Κι όταν σας λέω «καλό χειμώνα», να ξέρετε ότι το εννοώ:
«Το ενδεχόμενο επανάληψης της «μινι-εποχής παγετώνων» που σημειώθηκε μεταξύ των ετών 1645 και 1715 θεωρείται τώρα πιθανό από τους μελετητές του Ήλιου… Ο επερχόμενος ενδεκαετής κύκλος ηλιακών εκλάμψεων… δεν θα χαρακτηρίζεται από την συνήθη ηλιακή δραστηριότητα, αλλά από μια... χειμερία νάρκη του μεγάλου μας άστρου… Αυτή η φάση χειμερίας νάρκης του Ήλιου θα μας βάλει στην κατάψυξη τουλάχιστον για τα επόμενα τριάντα χρόνια!» (Το Βήμα, 14.6.2011)
Και στο μεταξύ:
«Ένας στους τρεις Βρετανούς νιώθει κουρασμένος από την υπερβολική επικοινωνία που προκύπτει από τη συχνή χρήση έξυπνων κινητών και ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης… Η πλειοψηφία όσων χρησιμοποιούσαν συχνά διάφορες μορφές σύγχρονων τεχνολογιών επικοινωνίας έτειναν να δηλώνουν λιγότερο ικανοποιημένοι από τη ζωή τους… Ιδιαίτερα σημαντικό κρίνεται το γεγονός ότι η αίσθηση του «ανικανοποίητου» ήταν ιδιαίτερα έντονη στις νεαρές ηλικίες». (Το Βήμα, 8.7.2011)
Και πάλι στο μεταξύ:
«Οι ερευνητές που επί χρόνια επιμένουν πως όχι μόνο το πείραμά τους ανακάλυψε τη σκοτεινή ύλη αλλά και ότι το σήμα της σκοτεινής ύλης ποικίλει αναλόγως των εποχών του έτους, είναι λιγότερο μόνοι. Τώρα ένα δεύτερο πείραμα, ονόματι CoGeNT αναφέρει παρόμοια ευρήματα, αν και τα δυο αποτελέσματα έρχονται σε σύγκρουση με τις παρατηρήσεις δυο άλλων ομάδων». (New Scientist, 3.5.2011)
Ευχαριστώ και πάλι τον φίλο μου Γιώργο Ζ. που μου υπέδειξε την είδηση γι αυτό το καθαρόαιμο Οριακό Φαινόμενο –τόσο καθαρόαιμο που δεν προκαλεί καμία απολύτως εντύπωση.
Κι όσο επικρατεί μια γενικότερη χαλάρωση, ας τσεκάρουμε μερικές χαρακτηριστικές τάσεις. Πάμε στο Google Trends.
Ας βάλουμε «mini ice age»
Χμμμ, εδώ και πάνω από ένα χρόνο «παίζει» το θέμα…
Ας βάλουμε «chemtrails». Ξέρετε, «μας ψεκάζουν» κλπ.
Χμμμ, σταθερή αξία με ελαφρά άνοδο, αλλά το πιο ενδιαφέρον είναι η θέση της Ελλάδας στις σχετικές αναρτήσεις.
Για να βάλουμε και τίποτα δημοφιλή «διαστημικά» για να περάσει η ώρα. Να, πχ «lunar base», "space settlements», «mission to asteroids»
Χμμμ, "not enough search volume", λέει. Τι σημαίνει άραγε αυτό; Ίσως υπάρχει μια απάντηση εδώ (The Space Review, 18.7.2011).
Πω-πω πολυλογίες! Ποιος κάθεται να το διαβάσει όλο αυτό το σεντόνι;
Κι αυτό μου θύμισε ένα ενδιαφέρον εργαλείο ανάλυσης και μετρήσεων στο Διαδίκτυο, το Chartbeat, που επικεντρώνεται στις δραστηριότητες που αναπτύσσονται στα τελευταία 15 δευτερόλεπτα της επίσκεψης. «Εδώ σημειώθηκε μια εντυπωσιακή ανακάλυψη, δηλαδή ότι ‘σχεδόν όλοι οι αναγνώστες εγκαταλείπουν τα μεγάλα κείμενα προτού καν φθάσουν στη μέση’». (Καθημερινή 5.12.2010)
Το πώς ορίζεται βεβαίως το «μεγάλο κείμενο» είναι μια άλλη ιστορία.
Με τέτοια ζέστη όμως ποιος έχει διάθεση για φιλοσοφίες.
Εν κατακλείδι
