Θα έχετε ακούσει φυσικά για τους περίφημους Αρχαίους Αστροναύτες, ή Αρχαίους Εξωγήινους: τη θεωρία ότι κάποια στιγμή στην αρχαιότητα ή στην προϊστορία, όντα από άλλους κόσμους ήρθαν σε επαφή με την ανθρωπότητα. Σύμφωνα με κάποιους, οι εξωγήινοι επισκέπτες επηρέασαν την ίδια την εξέλιξη του ανθρώπου, τον δίδαξαν και δημιούργησαν αινιγματικά κατασκευάσματα. Υποτίθεται πως τα τεκμήρια των επισκέψεων αυτών υπάρχουν σε αρχαία κείμενα, σε βραχογραφίες, γλυπτά, ή σε ποικίλα τεχνουργήματα.
Η θεωρία αυτή έχει βαθιές ρίζες, αλλά «ανδρώθηκε» και ευδοκίμησε τις δεκαετίες μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο και την ανάπτυξη της πυραυλικής και της αστροναυτικής. Αν εμείς μπορούσαμε να πάμε ως τη Σελήνη και τον Άρη, γιατί πολύ πιο προηγμένοι εξωγήινοι να μην είχαν έρθει εδώ από αλλού, κάποια στιγμή στη διάρκεια της αρχαιότητας ή της προϊστορίας;
Το ερώτημα ήταν εύλογο και αρκετοί ερευνητές και επιστήμονες πρότειναν (διστακτικά) ότι ίσως είχαμε όντως επισκέψεις Αρχαίων Αστροναυτών. Πρότειναν θεωρίες, διατύπωσαν εικασίες και ισχυρισμούς, έγραψαν βιβλία. Ονόματα όπως Harold Wilkins, Morris Jessup, Raymond Drake, Louis Pauwels , Jacques Bergier, Andrew Thomas, George Hunt Williamson, Henri Lhote, Matest Agrest, Robert Charroux, Peter Kolozimo, Brad Steiger ίσως σαςείναι άγνωστα. Αξίζει όμως να τα ψάξετε για το ξεχασμένο (από τους περισσότερους) έργο τους.
Μια μικρή σταχυολόγηση από το αρχείο μου αρκεί για να σας δώσει μια μικρή γεύση και να καταδείξει ότι και το ελληνικό κοινό είχε έρθει σε επαφή με τις θεωρίες περί Αρχαίων Αστροναυτών από πολύ παλιά.
Όλα αυτά διατυπώνονταν –με αρκετή προσοχή και επιφύλαξη- ώσπου που στα τέλη της δεκαετίας του 1960 έσκασε η βόμβα που λεγόταν Έριχ φον Νταίνικεν.
Το 1968, στο πρώτο του βιβλίο Αναμνήσεις Από το Μέλλον, ο Ελβετός ερευνητής πρότεινε πως ένα μεγάλο μέρος των επιτευγμάτων των αρχαίων πολιτισμών οφείλεται στην άμεση και έμμεση παρέμβαση ανθρωποειδών εξωγήινων, οι οποίοι επηρέασαν όχι μόνο την προϊστορία και ιστορία του ανθρώπου, αλλά και την ίδια του τη βιολογική εξέλιξη. Παρότι αυτά που έλεγε τα είχαν πει και άλλοι πιο πριν και πολύ πιο εμπεριστατωμένα, ο Νταίνικεν ήταν ο κατάλληλος άνθρωπος που είπε με τον κατάλληλο τρόπο την κατάλληλη στιγμή αυτό που ήθελε να ακούσει ο μέσος άνθρωπος, στο ζενίθ της κούρσας για τη Σελήνη.
Παράλληλα, με το φαινόμενο των ΑΤΙΑ να έχει κλείσει είκοσι χρόνια επίσημης ιστορίας, το λογικό ερώτημα ήταν: γιατί οι εξωγήινοι να μην είχαν επισκεφθεί τον πλανήτη μας και στο παρελθόν, όπως «προφανώς» τον επισκέπτονταν σήμερα; Οι Αναμνήσεις Από το Μέλλον έγιναν αμέσως μπεστ σέλερ –το ίδιο και τα επόμενα βιβλία του Νταίνικεν που πούλησαν δεκάδες εκατομμύρια αντίτυπα σε δεκάδες γλώσσες.
Είναι σημαδιακό ότι το 1968, τη χρονιά που κυκλοφόρησαν οι Αναμνήσεις από το Μέλλον, έκανε και πρεμιέρα το θρυλικό «2001: Οδύσσεια του Διαστήματος», όπου μυστηριώδεις Αρχαίοι Αστροναύτες μεταδίδουν τη γνώση στον πρωτόγονο άνθρωπο και τροποποιούν την εξέλιξή του.
Ο Νταίνικεν δεν πρότεινε κάτι διαφορετικό από έναν σύγχρονο «ευημερισμό». Σύμφωνα με την φιλοσοφική θεωρία του Ευήμερου (3ος αι. πΧ) οι θεοί ήταν άνθρωποι με μεγάλη φήμη οι οποίοι έγιναν θρύλοι και εξελίχθηκαν σε θεούς στη συνείδηση των ανθρώπων. Σύμφωνα με την θεωρία του Νταίνικεν, οι θεοί ήταν πανίσχυροι εξωγήινοι οι οποίοι έγιναν θρύλοι και εξελίχθηκαν σε θεούς στη συνείδηση των ανθρώπων.
Ο «εξωγήινος ευημερισμός» που πρότεινε ο Νταίνικεν αποτέλεσε βαρόμετρο της εποχής της ακμής των διαστημικών προγραμμάτων και φανερώνει περισσότερα για την κοινωνία της εποχής που διατυπώθηκε, παρά για τα αινίγματα (πραγματική ή φανταστικά) που διατείνεται πως ερμηνεύει.
Όχι πως δεν υπάρχουν αινιγματικά αρχαιολογικά και προϊστορικά ευρήματα. Κάθε άλλο. Όμως το να επικαλείται κανείς διαρκώς και εμμονικά κάποιους νεφελώδεις «Αρχαίους Αστροναύτες» για να εξηγήσει κάθε αινιγματικό (ή «αινιγματικό») εύρημα, δεν είναι έρευνα αλλά τσαρλατανισμός.
Το δυστύχημα ήταν πως ο Νταίνικεν ανακάτευε πραγματικά στοιχεία με μισές αλήθειες, φαντασιώσεις και ανακρίβειες με αποτέλεσμα έναν αναξιόπιστο πλην όμως εμπορικότατο αχταρμά. Οι Αναμνήσεις από το Μέλλον εγκαινίασαν ένα πραγματικό τσουνάμι σχετικών βιβλίων το οποίο κατέπνιξε τις επιφυλακτικότερες αλλά σοβαρότερες «αρχαιοαστροναυτικές» θεωρίες που είχαν διατυπωθεί μέχρι τότε.
Τα έχω «ψάλλει» ουκ ολίγες φορές στον Ελβετό συγγραφέα και πολλοί με έχουν κατηγορήσει ότι απομυθοποιώ τον «προφήτη» της εφηβικής τους ηλικίας. Τους απαντώ ότι κι εγώ στην ηλικία εκείνη τον είχα θεοποιήσει. Άλλωστε μου είχε δοθεί η ευκαιρία να τα «ψάλλω» προσωπικά και στον ίδιο το Νταίνικεν, όταν τον γνώρισα προ πολλών ετών και διαπίστωσα ότι είναι ένας συμπαθέστατος άνθρωπος (με μάτια που λάμπουν από καλοπροαίρετη πονηριά). Όχι πως έδωσε σημασία στους «ψαλμούς» μου, αλλά δεν είναι εκεί το θέμα.
Το 2010 ξεκίνησε να προβάλλεται η τηλεοπτική σειρά ντοκιμοντέρ Ancient Aliens η οποία έχει φτάσει αισίως τις 19 σαιζόν και τα 238 επεισόδια. Κεντρική θέση της εκπομπής είναι το να εξετάζει και να θεωρεί πως σχεδόν οτιδήποτε αινιγματικό ή αμφισβητούμενο στον τομέα της αρχαιολογίας, της μυθολογίας και της προϊστορίας, είναι «τεκμήριο» εξωγήινων επισκεπτών.
Πίσω από τη σειρά «κρύβεται» ο Νταίνικεν κι ο Ελληνοαμερικανοαυστριακός συνεργάτης του Τζόρτζιο Τσούκαλος –συνεπώς ακόμα και αν δεν δει κανείς κανένα επεισόδιο, καταλαβαίνει αμέσως την «ατζέντα» του Ancient Aliens.
Το ζήτημα της «παλαιοεπαφής» δηλαδή της πιθανής επαφής ανθρώπων και εξωγήινων όντων σε αρχαίους ή προϊστορικούς χρόνους είναι συναρπαστικό και έχει πολλές πτυχές. Αλλά προσωπικά θεωρώ πως το να χρησιμοποιούνται οι Αρχαίοι Αστροναύτες ως «πασπαρτού» και ως από μηχανής θεοί (κυριολεκτικά!) για να ρίξουν φως σε κάθε λογής αρχαιολογικό μυστήριο, είναι στενοκεφαλιά. Κάλλιστα όμως μπορεί να είναι και κάτι αρκούντως «πιασιάρικο» που φέρνει λεφτά στο ταμείο…
Τον Απρίλιο του 2014 μου είχε γίνει κρούση από τους παραγωγούς του Ancient Aliens να συμμετάσχω σε ένα επεισόδιο που αφορούσε την Ελλάδα. Για διάφορους λόγους δεν το είχα πράξει. Η κρούση επαναλήφθηκε το Σεπτέμβριο του 2022 για το 16ο επεισόδιο της 19ης σαιζόν, με τίτλο «The Gods of Greece” και πιθανόν και σε έτερο επεισόδιο. Τα γυρίσματα θα γίνονταν σε διάφορα σημεία της χώρας μας, μέσα στον Οκτώβριο.
Συμφώνησα. Βρισκόμασταν σε αγαστή συνεννόηση με τους παραγωγούς όταν μια ωραία πρωία μου ανακοίνωσαν ότι τα γυρίσματα ματαιώνονται. Τι είχε συμβεί;
Οι φωστήρες του υπουργείου Πολιτισμού είχαν αρνηθεί να χορηγήσουν άδεια για γυρίσματα σε αρχαιολογικούς χώρους προτού δουν ολοκληρωμένο το τελικό επεισόδιο για να το εγκρίνει η Αυτού Εξοχότητά τους. Κόπτονταν, βλέπετε, οι φωστήρες μην τυχόν και το επεισόδιο «προπαγάνδιζε ψευδοεπιστημονικές θεωρίες» και βεβήλωνε την ιερότητα των αρχαιολογικών χώρων. Όταν βέβαια κουρελοπανό πολιτικού περιεχομένου αναρτώνται ενίοτε στην Ακρόπολη, οι φωστήρες του υπουργείου σφυρίζουν κλέφτικα. Οι Αρχαίοι Αστροναύτες τους πείραξαν…
Τελικά το «Gods of Greece” θα γυριζόταν, αλλά όχι εδώ. Θα υπήρχαν μεν διάφορα «αρχαιολογικά» πλάνα, αλλά οι συνεντευξιαζόμενοι εξ Ευρώπης θα ομιλούσαν στο Λονδίνο.
Έτσι κι έγινε. Μετέβην στο Λονδίνο επί μια βδομάδα το Νοέμβριο του 2022, όπου και έγιναν τα γυρίσματα σε ένα εντυπωσιακό σπίτι κοντά στο Ρίτσμοντ. Είχα ετοιμάσει εκτενείς απαντήσεις σε 30 ερωτήσεις που μου είχαν στείλει οι παραγωγοί και το γύρισμα κράτησε κάπου 5 ώρες συνολικά.
…Από τις οποίες 5 ώρες μπήκαν τελικά κάπου δυο-τρία λεπτά με την αφεντιά μου –όχι ότι περίμενα περισσότερο -έχω άφθονη σχετική εμπειρία. Ούτε και έτρεφα πολλές ελπίδες ότι θα μεταδίδονταν τα όσα εκτενή τους είπα τα περί «εξωγήινου ευημερισμού» κι ένα σωρό άλλα εκτός της «επίσημης γραμμής» του Ancient Aliens. Ψιλά γράμματα. Άλλωστε είχα βγει κερδισμένος. Τα έξοδα μετάβασης και διαμονής ήταν καλυμμένα –σε μια πόλη όπου τα πάντα είναι ιλιγγιωδώς πανάκριβα. Επί πλέον υπήρχε και αμοιβή για τη συμμετοχή μου. Χώρια που είχα ξανά την ευκαιρία να δω κάποιους παλιούς φίλους και συνεργάτες στο Λονδίνο, μετά από χρόνια.
Το επεισόδιο (S19 E16 - The Gods of Greece) προβλήθηκε για πρώτη φορά στις 11 Αυγούστου 2023 στο History Channel. Μπορείτε να το δείτε στο παρακάτω link. Κι αν θέλετε σώνει και καλά να δείτε εμένα να μιλάω (βίτσια είναι αυτά), πηγαίνετε κατευθείαν στο 15:55 και μετά στο 21:45 και στο 22:13.
Εμφανίζομαι ακόμα και σε ένα έτερο επεισόδιο (S19 E12 - The Top Ten Mysterious Devices) που προβλήθηκε στις 7 Ιουλίου 2023 στο History Channel και αφορά μυστηριώδη αρχαία τεχνουργήματα. Μπορείτε να το δείτε στο παρακάτω link. (Πάλι, αν θέλετε σώνει και καλά να δείτε εμένα να μιλάω, πηγαίνετε κατευθείαν στο 20:40).
…Κι για μια διαφορετική προσέγγιση στο θέμα των Αρχαίων Αστροναυτών σε σχέση με σύγχρονα πολιτικά και άλλα τεκταινόμενα, ανατρέξτε στο άρθρο μου «Επικαλού τους Αρχαίους Αστροναύτας και δώρα φέροντας», εδώ: